Bài 9 trang 6 SBT toán 8 tập 2

Đề bài

Cho phương trình \(\left( {{m^2} + 5m + 4} \right){x^2} = m + 4\), trong đó \(m\) là một số.

Chứng minh rằng :

a) Khi \(m = - 4\), phương trình nghiệm đúng với mọi giá trị của ẩn.

b) Khi \(m = - 1\), phương trình vô nghiệm.

c) Khi \(m = - 2\) hoặc \(m = - 3\), phương trình cũng vô nghiệm.

d) Khi \(m = 0\), phương trình nhận \(x = 1\) và \(x = - 1\) là nghiệm.

Lời giải

a) Thay \(m = - 4\) vào hai vế của phương trình, ta có:

- Vế trái: \(\left[ {{{\left( { - 4} \right)}^2} + 5.\left( { - 4} \right) + 4} \right]{x^2} = 0{x^2}=0\)

- Vế phải: \(- 4 + 4 = 0\)

Phương trình đã cho trở thành: \(0x^2 = 0\) hay \(0=0\) (luôn đúng).

Phương trình \(0{x^2} = 0\) nghiệm đúng với mọi giá trị của \(x\).

Vậy khi \(m = - 4\), phương trình nghiệm đúng với mọi giá trị của \(x\).

b) Thay\( m = - 1\) vào hai vế của phương trình, ta có:

- Vế trái: \(\left[ {{{\left( { - 1} \right)}^2} + 5.\left( { - 1} \right) + 4} \right]{x^2} = 0{x^2}\)

- Vế phải: \(- 1 + 4 = 3\)

Phương trình đã cho trở thành: \(0{x^2} = 3\) hay \(0=3\) (vô lý)

Suy ra không có giá trị nào của \(x\) thỏa mãn phương trình.

Vậy khi \(m = -1\) phương trình đã cho vô nghiệm.

c) * Thay m = \(- 2\) vào hai vế của phương trình, ta có:

- Vế trái: \(\left[ {{{\left( { - 2} \right)}^2} + 5.\left( { - 2} \right) + 4} \right]{x^2} =  - 2{x^2}\)

- Vế phải: \(- 2 + 4 = 2\)

Phương trình đã cho trở thành: \( - 2{x^2} = 2\)

Không có giá trị nào của \(x\) thỏa mãn phương trình vì vế trái âm hoặc bằng \(0\) còn vế phải dương.

Vậy khi \(m = -2\) phương trình đã cho vô nghiệm.

* Thay \(m = - 3\) vào hai vế của phương trình, ta có:

- Vế trái: \(\left[ {{{\left( { - 3} \right)}^2} + 5.\left( { - 3} \right) + 4} \right]{x^2} =  - 2{x^2}\)

- Vế phải: \(- 3 + 4 = 1\)

Phương trình đã cho trở thành: \( - 2{x^2} = 1\)

Không có giá trị nào của \(x\) thỏa mãn phương trình vì vế trái âm hoặc bằng \(0\) còn vế phải dương.

Vậy khi \(m = -3\) phương trình đã cho vô nghiệm.

d) Khi \(m = 0\), phương trình đã cho trở thành: \(4{x^2} = 4\)

Thay \(x = 1\) và \(x = -1\) vào vế trái của phương trình, ta có:

Với \(x = 1:  \quad  VT = 4.1^2 = 4=VP\) 

Với \(x = -1:   \quad VT = 4(-1)^2 = 4=VP\)

Vì vế trái bằng vế phải nên \(x = 1\) và \(x = -1\) là nghiệm của phương trình \(4{x^2} = 4\).