Luyện từ và câu - Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ trang 30, 31

I. Nhận xét

Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây :

Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm.

- Dùng gạch xiên ( / ) ngăn cách các vế câu trong câu ghép trên.

- Khoanh tròn cặp quan hệ từ nối các vế câu.

- Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ trong từng vế câu :

+ Vế câu 1 : Chủ ngữ (................ ) Vị ngữ (.................... )

+ Vế câu 2 : Chủ ngữ (................ ) Vị ngữ (.................... )

Gợi ý:

Em làm theo yêu cầu của bài tập.

Trả lời:

(Chẳng những) Hồng chăm học / (mà) bạn ấy còn rất chăm làm.

- Dùng gạch xiên ( / ) ngăn cách các vế câu trong câu ghép trên.

- Khoanh tròn cặp quan hệ từ nối các vế câu.

- Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ trong từng vế câu :

+ Vế câu 1 : Chủ ngữ (Hồng) Vị ngữ (Chăm học)

+ Vế câu 2 : Chủ ngữ (bạn ấy) Vị ngữ (rất chăm làm)

II. Luyện tập

1. Đọc mẩu chuyện vui sau và thực hiện các yêu cầu ở dưới.

Người lái xe đãng trí

   Một người đàn ông hốt hoảng gọi điện tới đồn công an :

   - A lô ! Xin các anh đến giúp tôi ngay ! Tôi đã khoá cửa xe cẩn thận nhưng bọn trộm vẫn đột nhập vào xe của tôi. Bọn bất lương ấy không chỉ ăn cắp tay lái mà chúng còn lấy luôn cả bàn đạp phanh. Thật không thể tưởng tượng nổi!

   Lát sau, khi hai cảnh sát vừa được phái đi thì trực ban của đồn lại nhận được một cú điện thoại:

   - Xin lỗi vì đã làm phiền các anh. Hoá ra tôi ngồi nhầm vào hàng ghế sau.

a) Gạch dưới câu ghép chỉ quan hệ tăng tiến trong mẩu chuyện.

b) Phân tích cấu tạo của câu ghép tìm được bằng cách :

- Dùng gạch xiên (/) ngăn cách các vế câu trong câu ghép.

- Khoanh tròn quan hệ từ hoặc cặp quan hệ từ nối các vế câu.

- Gạch một gạch dưới bộ phận chủ ngữ, gạch hai gạch dưới bộ phận vị ngữ trong từng vế câu.

Vế 1: Bọn bất lương ấy  / không chỉ ăn cắp tay lái 

               CN                                     VN

Vế 2: Mà chúng / còn lấy luôn cả bàn đap phanh 

               CN                           VN

Cặp quan hệ từ thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vế câu ghép trong câu là: không chỉ ....... mà .........

2.Điền quan hệ từ thích hợp vào mỗi chỗ trống :

a) Tiếng cười.............. đem lại niềm vui cho mọi người................ nó còn là một liều thuốc trường sinh.

b) .............. hoa sen đẹp ..................  nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

c) Ngày nay, trên đất nước ta,................công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình.

Gợi ý:

Một số cặp quan hệ từ chỉ quan hệ tăng tiến có thể sử dụng đó là: không những...mà..., không chỉ...mà..., không những...mà..., không phải chỉ ..mà...

Trả lời:

a) Tiếng cười không chỉ đem lại niềm vui cho mọi người mà nó còn là một liều thuốc trường sinh.

b) Không những hoa sen đẹp mà nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

c) Ngày nay, trên đất nước ta, không chỉ công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình.