Câu 1
Nội dung chính: Bằng việc sử dụng rộng rãi phép nhân hóa, với thể thơ tự do, nhịp thơ ngắn và nhanh, bài thơ đã miêu tả chính xác và sinh động cảnh vật thiên nhiên trước và trong cơn mưa rào ở làng quê.
Trả lời câu 1 (trang 80, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
- Bài thơ tả cơn mưa rào mùa hạ ở vùng nông thôn Bắc Bộ.
- Bố cục: 2 đoạn
+ Đoạn 1 (Từ đầu đến “Ngọn mùng tơi / Nhảy múa”): Cảnh lúc sắp mưa.
+ Đoạn 2 (Còn lại): Cảnh trong cơn mưa.
Câu 2
Trả lời câu 2 (trang 80, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Thể thơ tự do, câu thơ ngắn, nhịp điệu nhanh, dồn dập, cách gieo vần linh hoạt (ra – già, con – tròn,…) => Tạo nên nhịp điệu nhanh và dồn dập theo đợt như cơn mưa rào mùa hè.
Câu 3
Trả lời câu 3 (trang 80, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
a) Hình dáng, trạng thái, hoạt động của mỗi loài vật qua những tính từ động từ miêu tả:
Lúc sắp mưa |
Trong cơn mưa |
- Mối trẻ bay cao, mối già bay thấp - Kiến hành quân đầy đường - Cây mía: múa gươm - Cỏ gà: rung tai nghe - Bụi tre: gỡ tóc - Hàng bưởi: đu đưa bế con - Cây dừa: sải tay bơi - Ngọn mùng tơi: nhảy múa - Mối: bay cao, bay thấp - Gà con: tìm nơi ẩn nấp |
- Cóc: nhảy - Chó: sủa - Cây lá hả hê - Bố đi cày về
|
=> Tác dụng của việc sử dụng các động từ, tính từ đã làm cho thế giới cây cối, loài vật trở nên phong phú, sinh động như con người.
b) Các trường hợp sử dụng phép nhân hóa:
- Ông trời mặc áo giáp đen
- Mía múa gươm
- Kiến hành quân đầy đường
- Cỏ gà rung tai nghe
- Bụi tre tần ngần gỡ tóc
- Cây dừa sải tay bơi
- Sấm ghé xuống sân khanh khách cười
…
=> Phép nhân hóa khiến thế giới cây cỏ, loài vật trở nên giống như con người. Qua đó, thể hiện óc quan sát, liên tưởng thú vị của tác giả.
Câu 4
Trả lời câu 4 (trang 81, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Ý nghĩa biểu tượng cho tư thế, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trước thiên nhiên trong đoạn cuối bài:
- Ca ngợi vẻ đẹp lao động cần cù của con người nông dân bình dị chống chọi vượt qua và chiến thắng những trở ngại của thiên nhiên.
- Hình ảnh con người mang tầm vóc lớn lao và tư thế hiên ngang, sức mạnh to lớn có thể sánh với thiên nhiên vũ trụ.