Câu 1
Trả lời câu 1 (trang 120, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Điều tạo nên cái hay và độc đáo cho đoạn văn đó là:
- Tác giả đã lựa chọn những chi tiết, hình ảnh đặc sắc, thể hiện được linh hồn của tạo vật.
- Có những so sánh, liên tưởng thú vị: mặt trời - trứng, chân trời, ngấn bể sạch - tấm kính lau hết mây bụi, cảnh bình minh - mâm lễ phẩm tiến ra từ bình minh.
- Vốn ngôn từ phong phú, sắc sảo.
- Tình cảm, thái độ rõ ràng đối với cảnh vật.
Câu 2
Trả lời câu 2 (trang 120, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Lập dàn ý tả quang cảnh một đầm sen đang mùa hoa nở.
* Mở bài: Giới thiệu đầm sen Hồ Tây.
* Thân bài: Tả chi tiết:
- Nhìn từ xa, đầm sen rộng mênh mông, chỉ nhìn thấy màu xanh của lá và màu hồng của hoa sen.
- Tiến lại gần ta thấy rõ những lá sen tỏa rộng, xanh ngát, khẽ đung đưa theo cơn gió.
- Những búp sen mập mạp, màu hồng tươi y như những chiếc bút lông đang vẽ lên bầu trời.
- Sen nở khoe màu sắc tươi tắn.
- Nhị sen: vàng óng, ẩn hiện sau những cánh mỏng manh.
- Những bông sen đã rụng hết cánh để trơ lại những đài sen to như cái bát con và bên trong chứa nhiều hạt sen.
- Ngó sen trắng ngần cắm sâu vào lớp đất bùn.
- Mỗi lần gió thổi, ngửi thấy mùi hương sen thơm ngan ngát.
- Quang cảnh mọi người mặc áo dài đến chụp ảnh với hoa sen thật đông vui, nhộn nhịp.
* Kết bài: Ấn tượng của em về hoa sen (là quốc hoa của Việt Nam).
Câu 3
Trả lời câu 3 (trang 121, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Tả em bé ngây thơ, bụ bẫm đang tập đi, tập nói.
* Mở bài: Giới thiệu về em bé định tả.
* Thân bài:
- Nét ngây thơ, bụ bẫm của em bé:
+ Dáng người bé mập mạp với những ngấn ở chân, tay rất ngộ nghĩnh.
+ Gương mặt xinh xắn, dễ thương (với mái tóc xoăn, đôi mắt sáng lấp lánh, hàng mi cong, nụ cười duyên dáng,…)
+ Làn da trắng hồng.
- Khi bé tập đi:
+ Đôi chân ngắn chùn chũn bước đi loạng choạng, chỉ một vài bước là ngã.
+ Sau mỗi cú ngã, bé lại tươi cười đứng lên để bước đi tiếp.
+ Tay: kiểu đi chợ, hất bên nọ bên kia.
+ Dáng đi: nghiêng ngả.
- Khi bé tập nói:
+ Miệng: chúm chím, bi bô.
+ Môi: mấp máy, cong lên
+ Tập hát líu lo theo điệu nhạc.
…
* Kết bài: Nhận xét chung về em bé (đáng yêu, ngoan và rất yêu quý em…).
Câu 4
Trả lời câu 4 (trang 121, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Bài học đường đời đầu tiên – Tô Hoài |
Buổi học cuối cùng – A. Đô đê |
- Đoạn miêu tả: Những cái vuốt ở chân, ở khoeo ... đưa cả hai chân lên vuốt râu. - Đoạn tự sự: Một hôm, tôi sang chơi … Tôi về, không một chút bận tâm. |
- Đoạn văn miêu tả: Thầy Ha-men đã chuẩn bị cho ngày hôm đó những tờ mẫu mới tinh … gật gù thật khẽ. - Đoạn văn tự sự: Bỗng đồng hồ nhà thờ điểm mười hai giờ … đến hết. |
* Căn cứ để em nhận ra điều đó:
- Căn cứ vào hành động: kể hoặc tả để em biết.
+ Tả: có nhiều hình ảnh so sánh, hình ảnh sinh động.
+ Kể: kể người, kể việc là chính.
* Chỉ ra một vài liên tưởng ví von so sánh:
- Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.
- Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn, như người cởi trần mặc áo gi-lê.
- Những tờ mẫu treo trước bàn học trông như những lá cờ nhỏ bay phấp phới khắp xung quanh lớp.
…