Phong cách ngôn ngữ chính luận (tiếp theo)

II. Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của phong cách ngôn ngữ chính luận

Câu 1.Các phương tiện diễn đạt

- Từ ngữ: sử dụng ngôn ngữ thông thường nhưng có tần số cao các từ ngữ chính trị.

- Ngữ pháp: kết cấu chuẩn mực, dùng nhiều phức hợp, gần với những phán đoán logic trong một hệ thống lập luận, các câu sau trước liên kết với nhau trong một mạch suy luận.

- Sử dụng khá nhiều biện pháp tu từ nhằm giúp lí lẽ, lập luận thêm hấp dẫn.

Câu 2. Đặc trưng của PCNNCL

a. Tính công khai về quan điểm chính trị

b. Tính chặt chẽ trong diễn đạt và suy luận

c. Tính truyền cảm, thuyết phục

LUYỆN TẬP

Câu 1. Biện pháp tu từ trong đoạn trích:

- Biện pháp điệp ngữ kết hợp với điệp cấu trúc cú pháp: ai có… dùng.

- Biện pháp liệt kê: súng, gươm, cuốc, thuổng, gậy gộc.

- Câu văn giàu nhịp điệu, giọng văn dứt khoát, thúc giục.

Câu 2. Đề cương bài nói chứng minh câu nói của Hồ Chí Minh: Non sông… của các em.

- Ở thời đại nào, thanh niên cũng là lực lượng quan trọng đối với nước nhà:

  + Thời chiến: thanh niên là lực lượng đông đảo và sung sức, sáng tạo trên mặt trận, trong sản xuất. (Ví dụ: thời chống Pháp, chống Mĩ).

  + Thời bình: thanh niên là nguồn nhân lực chính để xây dựng, kiến thiết đất nước.

  + Từ trung đại đến hiện đại: thời nào thanh niên cũng là lực lượng chính trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội.

- Sức mạnh và phẩm chất đáng quý của lực lượng thanh niên:

  + Sức trẻ mạnh mẽ, dẻo dai.

  + Dễ dàng tiếp thu cái mới, cái tiến bộ và có sức sáng tạo dồi dào.

  + Có lí tưởng, ý chí và khát vọng mãnh liệt.

- Vai trò của thanh niên, học sinh: trụ cột của đất nước.

Câu 3. Viết đoạn văn chứng minh nhận định: Lòng yêu nước… không bao giờ quên.

      Lòng yêu nước có thể hội tụ trong mỗi người bằng nhiều con đường khác nhau. Đó là sự tiếp nối truyền thống lâu đời của ông cha, là bài học rút ra từ sách vở từ chương nhưng gần gũi nhất, tình cảm ấy còn bắt nguồn từ tình yêu những người thân, yêu nơi chôn rau cắt rốn với những kỉ niệm tuổi thơ không bao giờ quên. Yêu người thân là yêu những người máu mủ ruột già trong gia đình như ông bà, cha mẹ, anh chị em. Cái nôi gia đình thổi vào tâm hồn mỗi người một tình cảm gắn bó tự nhiên trên cơ sở huyết thống và sự gần gũi, cộng sinh, cộng cảm. Yêu nơi chôn rau cắt rốn là yêu những con đường, những dòng sông, những cánh đồng, những phố phường… bất kì nơi nào đã trở thành nơi ta sinh ra và có những kỉ niệm thời thơ ấu. Những sợi dây tình cảm nhỏ bé nhưng sâu sắc, bền chặt không gì có thể chia cắt hay xóa nhòa ấy là cốt lõi hình thành tình cảm lớn lao, đó là tình yêu đất nước. Đến một lúc nào đó, tình yêu nước sẽ trở thành hành động bảo vệ, dựng xây đất nước mạnh mẽ, kiên quyết và đáng tự hào ở mỗi công dân.