Quê em là vựa lúa của tỉnh. Ngày xưa, các cụ nói quanh năm chỉ thấy cảnh "chiêm khê, mùa thôi", mất mùa đói kém triền miên, nhiều người phải đi ăn mày tứ xứ. Hơn mười năm nay, điện đã vẻ làng, kênh mương tiêu úng chống hạn chạy dọc ngang, đường liên xã liên thôn được rải nhựa. Mùa màng được liên tiếp. Vụ xuống đồng, vụ gặt ở quê em đúng là ngày hội.
Đầu tháng Chạp ta cả làng ra quân bước vào ngày mùa: mùa cày cấy. Trời rét ngọt, nhưng cả làng đã dậy từ sáng sớm, đánh trâu bò, đưa nông cụ ra đồng. Già trẻ gái trai đều ra quân. Xe cải tiến, xe kéo công nông rầm rập chở phân ra ruộng. Máy bơm nước chạy thâu đêm. Trâu, bò ra sức cày bừa thi với máy. Cánh đồng Sim, cánh đồng Lủ, đồng Mô, từ sáng sớm đến chiều tối lúc nào cũng lô nhô người đông vui. Hàng trăm người, mỗi người một việc. Cày bừa, rải phân, nhổ mạ, cấy lúa.. nhấp nhô nón trắng trên đồng. Cò trắng từng đàn bay lượn, lúc đáp xuống, lúc bay lên, tha thẩn kiếm mồi, không còn sợ ai bắn ai bẫy nữa. Cùng với con trâu, giờ đây con cò là người bạn thân thiết của nhà nông. Nó cũng hiền lành, cần mẫn như bà con dân cày quê em.
Giống lúa mới, giống lúa dự, lúa tám thơm đặc sản được chia thành từng vùng, từng cánh đồng riêng biệt, không còn cấy tùm lum như trước nữa. Làm ngày không kịp thì làm đêm. Những nương mạ xanh non, xanh biếc bị thu hẹp dần. Những cánh đồng cày bừa nhuyễn, đục ngầu nước bùn, lúa mới cấy đều tăm tắp. Có nhìn các mẹ, các chị cấy lúa trên đồng mới cảm thấy phụ nữ làng em khéo tay và hay lam hay làm nổi tiếng xưa nay.
Mấy năm nay, chim sơn ca sinh sản nhiều. Trong nắng vàng hoe cuối năm, tiếng chim hót ríu ran trên khắp các cánh đồng. Tiếng hát, tiếng hò của thợ cày, thợ cấy văng vẳng dưới đồng sâu, trên đồng cạn. Có nhiều gia đình gánh cơm, đưa nước uống ra tận đồng đế tranh thủ cấy cày xong trước Tết.
Không đầy mười ngày, làng em đã cấy xong. Nhìn cánh đồng mới cấy mới cảm thấy vẻ đẹp "bát ngát mênh mông, mênh mông bát ngát” của đồng quê mà cò bay thẳng cánh. Tết sắp đến rồi. Mặt người hớn hở, lòng phơi phới vui. Mẫu ba sào lúa dự, mẹ và chị dâu đã cấy xong. Mẹ nói ngày mai, mẹ sẽ đi chợ mua áo len cho con gái. Vụ xuống đồng năm nay, đối với mẹ con em là ngày vui rồi. Em nằm mơ thấy mình mặc áo len đỏ đi học qua cánh đồng lúa con gái bát ngát màu xanh.
