Vào phủ chúa Trịnh (Thượng kinh kí sự) - Lê Hữu Trác

Câu 1 :  Quang cảnh trong phủ chúa được miêu tả như thế nào? Cung cách sinh hoạt trong phủ chúa ra sao? Những quan sát, ghi nhận này nói lên cách nhìn, thái độ của Lê Hữu Trác đối với cuộc sống nơi phủ chúa như thế nào?

Trả lời: 

- Quang cảnh trong phủ chúa tráng lệ, lộng lẫy, tôn nghiêm:

    + Đường vào phủ: qua nhiều lần cửa, nhiều vệ sĩ canh giác, người ra kẻ vào phải có thẻ.

   + Khuôn viên: danh hoa đua thắm, cây và đá lạ lùng, có điếm hậu mã quân túc trực, đại đường, quyển bồng, gác tía…

   + Bên trong phủ: nhà Đại Đường, Quyển Bổng,...

   + Toàn những đồ đạc nhân gian chưa từng thấy.

- Cung cách sinh hoạt xa hoa hưởng lạc trong phủ chúa:

   + Người hầu kẻ hạ tấp nập, lời ăn tiếng nói trang trọng.

   + Chúa có quyền uy tuyệt đối, có phi tần chầu chực, thái tử có 7,8 thầy thuốc phục dịch.

   + Ăn uống: mang vàng chén bạc, toàn của ngon vật lạ.

- Cách nhìn, thái độ của Lê Hữu Trác đối với cuộc sống nơi phủ chúa:

   + Dửng dưng trước của cải xa hoa

   + Kín đáo chê cảnh sống phè phỡn mà thiếu sinh khí (ăn quá no, mặc quá ấm nên phủ tạng yếu đi)

=> Điềm tĩnh, dửng dưng, bất đồng tình với cuộc sống xa hoa tột đỉnh của phủ chúa khi nhân dân còn lầm than.

Câu 2:Phân tích những chi tiết trong đoạn trích mà anh (chị) cho là "đắt", có tác dụng làm nổi bật giá trị hiện thực của tác phẩm.

Trả lời

Những chi tiết đắt làm nổi bật giá trị hiện thực của tác phẩm: " Một đứa bé độ 5, 6 tuổi ngồi chễm chệ trên sập vàng để cho thầy thuốc già cúi lạy bốn lần rồi cười và ban một lời khen "ông này lạy khéo". Đi qua độ năm sáu lần trướng gấm tối om như vậy là một khung cảnh vàng son nhưng tù hãm, thiếu sinh khí của thế tử. Xung quanh lấp lánh, hương hoa ngào ngạt mấy người hầu cận đứng xúm xít" 

- Thế tử là một đứa trẻ nhưng ngồi chễm chệ trên sập vàng để thầy thuốc – một cụ già – quỳ dưới đất bốn lạy, rồi cười và ban lời khen: Ông này lạy khéo!

- Phòng ở của thế tử (tối om, không thấy có cửa ngõ gì cả. Đi qua độ năm sáu lần trướng gấm như vậy) tuy vàng son nhưng thiếu sinh khí, tù túng.

Câu 3 :Cách chẩn đoán và chữ bệnh của Lê Hữu Trác cùng những diễn biến tâm tư của ông khi kê đơn cho ta hiểu gì về người thầy thuốc này?

Trả lời:

- Ông là một thầy thuốc giàu y đức và kinh nghiệm: thẳng thắn đưa ra cách chữa bệnh đúng đắn và bảo vệ ý kiến của mình dù trái với ý của nhiều thầy thuốc trong cung.

- Coi thường danh lợi: Hiểu rõ bệnh của thế tử nhưng sợ chữa có hiệu quả lại bị chúa tin dùng, bị công danh trói buộc.

Câu 4:Theo anh (chị), bút pháp kí sự của tác giả có gì đặc sắc? Phân tích những nét đặc sắc đó.

Trả lời:

- Quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực.

- Tả cảnh sinh động.

- Kể diễn biến sự việc khéo léo

- Lựa chọn được những chi tiết nhỏ nhưng tạo nên cái thần của cảnh và việc.