Cuộc kháng chiến ở Bắc Kì lần thứ nhất có những điểm đáng chú ý:
- Khi Pháp đánh thành Hà Nội, 100 binh lính đã chiến đấu và anh dũng hi sinh tới người cuối cùng tại ô Quan Chưởng.
- Tổng đốc Nguyễn Tri Phương (73 tuổi) chỉ huy quân sĩ chiến đấu dũng cảm. Nguyễn Tri Phương hi sinh, thành Hà Nội thất thủ, quân triều đình nhanh chóng tan rã. Con trai ông Nguyễn Lâm cũng hi sinh
- Nhân dân tiếp tục chiến đấu quyết liệt, buộc Pháp phải rút về các tỉnh lị cố thủ.
- Nhân dân ta giành thắng lợi ở trận Cầu Giấy (21-12-1873), đã gây tiếng vang lớn.
⟹ Nhận xét:
- Triều đình, đại diện là Nguyễn Tri Phương đã kiến quyết chống giặc. Sau đó, triều đình chuyển sang thương thuyết với giặc, không quyết tâm kháng Pháp (mặc dù vần còn một số quan quân triều đình kiên quyết chỉ huy nhân dân chống Pháp như Nguyễn Tri Phương, Hoàng Tá Viêm, Trương Quang Đản,…)
- Lực lượng tham gia: toàn thể quần chúng nhân dân Bắc Kì.
- Quy mô phong trào: diễn ra mạnh mẽ, rộng khắp, giành được thắng lợi lớn (trận Cầu Giấy), nhưng diễn ra còn phân tán, thiếu tính thống nhất.
