Các giai đoạn phát triển của phong trào giải phóng dân tộc từ sau năm 1945 và một số sự kiện tiêu biểu của mỗi giai đoạn:
- Giai đoạn từ nãm 1945 đến giữa những năm 60 cùa thế kỉ XX:
+ Sau khi được phát xít Nhật đầu hàng, nhân dân nhiều nước Đông Nam Á đã nổi dậy, tiến hành khởi nghĩa vũ trang, lật đổ ách thống trị của phát xít, thành lập chính quyền cách mạng tiêu biểu là các nước In-đô-nê-xi-a, Việt Nam và Lào.
+ Phong trào đấu tranh lan nhanh sang các nước Nám Á và Bắc Phi. Nhiều nước ở hai khu vực này liên tiếp nổi dậy giành độc lập như Án Dộ, Ai Cập... Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập.
+ Ngày 1 - 1 - 1959, cuộc cách mạng của nhân dân Cu Ba dưới sự lãnh đạo của Phi-đen Ca-xtơ-rô đã giành thắng lợi.
+ Tới giữa những năm 60 của thế kỉ XX, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, thực dân về cơ bản bị sụp đổ.
- Giai đoạn từ nhữnq năm 60 đến giữa những năm 70 cùa thế kỉ XX:
Phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân các nước Ăng-gô-la,Mô-dăm-bích và Ghi-nê Bít-xao đấu tranh nhằm lật đổ ách thống trị của Bồ Đào Nha.
- Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 cùa thế kỉ XX:
+ Nội dung chủ yếu của giai đoạn này là đấu tranh nhằm xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc (Hay còn gọi là chế độ A-pác-thai ). Cộng hoà Nam Phi, Dim-ba-bu-ê và Na-mi-bi-a là những nơi mà chế độ phân biệt chủng tộc đã từng tồn tại, nhân dân các nước Nam Phi đã đứng lên đấu tranh chổng chế độ phân biệt chủng tộc.
+ Sau nhiều năm đấu tranh bền bỉ và gian khổ, người da đen đã giành được thắng lợi thông qua các cuộc bầu cử với việc thành lập chính quyền của người da đen. Đó là một thắng lợi có ý nghĩa lịch sử.
+ Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc bị sụp đổ hoàn toàn.