Vịnh Xuân Đài của quê hương em
Vịnh Xuân Đài của quê em là một thắng cảnh, một trong vịnh đẹp nổi tiếng của nước ta.
Vịnh được tạo thành bởi núi cổ Ngựa, uốn lượn và chạy dài ra biển khoảng 15km; đầu núi nhô lên như đầu con kì lân. Vịnh có diện tích mặt nước khoảng 13 nghìn ha, bờ vịnh dài trên 50km, nằm dọc theo hướng bắc - nam, được viền bởi những rừng dừa và hàng dương xanh ngắt. Cửa vịnh rộng 4,4km. Không có sóng lớn, suốt đêm ngày sóng gió lao xao, rì rầm vỗ vào chân núi và bãi cát.
Vịnh Xuân Đài trải rộng trên một vùng thuộc huyện Sông Cầu và huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Những năm 1795-1798, nơi đây là chiến trường đẫm máu, giằng co, ác liệt giữa thuỷ quân Tây Sơn và thuỷ quân Nguyễn Ánh. Thuyền chiến của hai bên như lá tre đậu san sát trên vịnh. Cho đến nay (2010) vịnh Xuân Đài vẫn còn hoang sơ. Có lẽ phải nhiều năm nữa mới có thể trở thành điểm du lịch của Phú Yên.
Ốc vú nàng và tôm hùm ở vịnh Xuân Đài là hai đặc sản, gắn liền với bao huyền thoại, giai thoại. Chỉ được nhìn qua hoặc nghe kể, bất cứ du khách nào cũng thèm rỏ dãi! Năm 2009, ở đây có khoảng 15 nghìn lồng nuôi tôm hùm của ngư dân: mỗi lồng nuôi được 40-50 con.
Cảnh quan thiên nhiên của vịnh Xuân Đài rất đa dạng, đẹp đến nao lòng. Ghềnh nối tiếp vũng, vũng nối tiếp bãi, bãi nối tiếp núi, uốn lượn, đan cài trùng điệp giữa màu xanh của bầu trời và màu xanh của nước biển.
Vũng to, vũng nhỏ, mỗi vũng gắn liền với một huyền tích. Dân gian vẫn ca tụng câu ca:
"Vũng La, vũng Sứ, vũng Chào,
Vũng Dông, vũng Lắm... vũng nào cũng thương”.
Vũng ăn sâu vào vách núi, đảo và bán đảo, như cù lao Ông Xá, hòn Móm, hòn Yến, hòn Nhất Tự Sơn, mũi Đèn, mũi Ghềnh, mũi Tai Mã, mũi Đá Mài,... Đủ dáng hình, hoang sơ, kì lạ. Hòn Yến, lúc rạng đông như cánh buồm xiêu gió; lúc chiều tà tựa như con hổ phủ phục; giữa đêm trăng tựa bàn tay vũ nữ cầm quạt lụa xoè ra múa lượn. Xưa kia, nơi đây có nhiều yến, giờ vẫn thấy đàn yến dệt biển như thoi đưa. Đảo Nhất Tự Sơn giống chữ Nhất trong Hán tự, tạo thành một nét ngang trên bề mặt vịnh. Tuỳ theo thời điểm trong ngày, trong năm, đảo Nhất Tự Sơn thav đổi dạng hình và màu sắc kì lạ. Có lúc như thỏi mực tàu xanh đen. Có lúc như chiếc bút lông màu hồng trong tay chàng thư sinh đang ôm giấc mộng kê vàng. Có khi giống cuộn tơ vàng óng nuột nà. Có khi tựa cái trâm ngọc màu lam, v.v... Càng ngắm càng mê say. Chân đảo Nhất Tự Sơn có nhiều tảng đá khổng lồ chồng lên nhau, được sóng nước mài mòn, như những chiếc ghế, mặt bàn, mặt phản phẳng lì. Có hang Phật, nước trong veo, mát lạnh,...
Những bãi cát màu vàng tươi, vàng óng, trắng phau, trải dài êm đềm, bao la. Mỗi bãi cát mang một cái tên thật hay, thật lạ: bãi Trầu, bãi Nhỏ, bãi Nhàn, bãi Trước, bãi Sau, bãi Ôm, bãi Rạng, bãi Tràm, bãi Nồm, bãi Vũng Lắm, bãi Than,... Có thể tắm mát, dạo chơi, có thể đá bóng, đuổi con còng gió, con dã tràng bé xíu... Bãi Bình Sa đẹp nhất, quyến rũ nhất, tựa như một dải lụa mỡ gà căng rộng, trải dài 5km, lúc nào cũng phập phồng giữa màu xanh ngắt của rừng dừa, rừng thuỳ dương.
Em đã đến thăm vịnh Xuân Đài ba lần. Em cứ ước ao một ngày không xa, vịnh Xuân Đài sẽ trở thành một khu du lịch sinh thái nổi tiếng của quê hương em.