I. Đọc – hiểu văn bản:
Câu 1: Sự ra đời của Sọ Dừa có gì khác thường? Kể về sự ra đời của Sọ Dừa như vậy, nhân dân muốn thể hiện điều gì và muốn chú ý đến những con người như thế nào trong xã hội xưa?
- Bà mẹ vào rừng hái củi, khát nước quá bà đã uống cạn nước mưa trong một cái sọ dừa. Vậy là bà thụ thai và đẻ ra Sọ Dừa.
- Sọ Dừa khác thường, dị dạng không chân, không tay, tròn như một quả dừa chỉ “lăn lông lốc trong nhà, chẳng làm được việc gì”.
- Nhân dân ta muốn thể hiện sự quan tâm, thương cảm đến những số phận thấp hèn, đau khổ chịu nhiều thiệt thòi trong xã hội.
Câu 2: Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết nào? Em có nhận xét gì về quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật?
* Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết:
- Chăn bò giỏi
- Thổi sáo rất hay
- Sắm đủ sính lễ cưới vợ
- Thi đỗ trạng nguyên
- Có tài dự đoán.
* Sự đối lập giữa bề ngoài dị dạng và vẻ đẹp, phẩm chất bên trong thể hiện ước mơ của nhân dân về sự đổi đời và đề cao, khẳng định giá trị chân chính của con người. Đó chính là giá trị tinh thần bên trong.
Câu 3: Tại sao cô út lại bằng lòng lấy Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô út?
- Cô út yêu và đồng ý lấy Sọ Dừa không phải là chiều theo ý cha, cũng không phải vì hai cô chị nhường mà cô yêu Sọ Dừa thật sự. Đó là tình yêu và cũng là lòng thương người cho nên cô mới phát hiện ra Sọ Dừa không xấu xí như vẻ bề ngoài.
- Nhận xét về cô út: Cô út là người giàu lòng nhân hậu, biết yêu thương, thông minh, biết sẻ chia và rất giàu nghị lực.
Câu 4: Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã trút bỏ lốt, cùng cô út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, em thấy người lao động mơ ước điều gì?
Qua kết cục của truyện, người lao động mơ ước: người chịu nhiều thiệt thòi, đau khổ sẽ được đổi đời, ước mơ công bằng xã hội. Ngoài ra, những người ăn ở hiền lành sẽ luôn được hạnh phúc, sống một cuộc sống ấm no còn kẻ tham lam, độc ác sẽ phải chịu sự trừng phạt thích đáng.
Câu 5: Hãy nêu những ý nghĩa chính của truyện “Sọ Dừa”:
- Truyện đề cao giá trị đích thực, vẻ đẹp bên trong của của con người.
- Đề cao lòng nhân ái đối với người bất hạnh. Có lòng nhân ái sẽ có cuộc sống hạnh phúc.
- Thể hiện ước mơ và niềm tin mãnh liệt về cuộc sống công bằng, tốt đẹp.
