I. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Câu 1: Trong truyện Thánh Gióng có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhân vật chính này được xây dựng bằng nhiều chi tiết tưởng tưởng kì ảo và giàu ý nghĩa. Em hãy tìm và liệt kê ra những chi tiết đó?
- Trong truyện “Thánh Gióng” có các nhân vật: Thánh Gióng, mẹ Thánh Gióng, sứ giả, nhà vua, dân làng và giặc Ân.
- Nhân vật chính trong truyện là Thánh Gióng.
- Những chi tiết tưởng tượng kì ảo:
+, Bà mẹ ra đồng giẫm lên vết chân to, lạ và thụ thai.
+, Ba năm Gióng không biết nói, cười, cũng chẳng biết đi, đặt đâu nằm đấy.
+, Tiếng nói đầu tiên là nhờ mẹ ra mời sứ giả vào.
+, Gióng ăn bao nhiêu cũng không đủ no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ.
+, Biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng.
+, Cưỡi ngựa ra trận đánh giặc, roi sắt gãy, gióng nhổ tre đánh tan giặc Ân rồi bay về trời.
Câu 2: Theo em, các chi tiết sau đây có ý nghĩa như thế nào?
a. Tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đòi đánh giặc:
- Ca ngợi ý thức đánh giặc , cứu nước trong con người Thánh Gióng.
- Trong Gióng luôn luôn nghĩ cho đất nước, luôn nghĩ phải đánh thắng giặc Ân nên Thánh Gióng có những khả năng, hành động khác thường.
- Thánh Gióng chính là hình ảnh của nhân dân.
b. Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đánh giặc:
Để chiến thắng giặc ta phải chuẩn bị từ lương thực cho đến vũ khí.
c. Bà con làng xóm vui lòng góp gạo nuôi cậu bé:
+, Sức mạnh dũng sĩ của Gióng được nuôi dưỡng từ cái bình thường, giản dị.
+, Nhân dân ta yêu thương Gióng muốn cho cậu bé đó lớn nhanh để đánh giặc cứu nước.
+, Thể hiện được tấm lòng tương thân tương ái, giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn của nhân dân ta.
+, Gióng chính là sức mạnh của toàn dân.
d. Gióng lớn nhanh như thổi, vươn thành tráng sĩ:
+, Vì nhiệm vụ cứu nước không thể chậm trễ. Cuộc chiến đấu chống ngoại xâm đòi hỏi dân tộc ta phải có một sức mạnh phi thường như vậy.
+, Gióng vươn vai thể hiện được sự trưởng thành vượt bậc, về sức mạnh, về tinh thần của dân tộc ta trước giặc ngoại xâm.
đ. Gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc:
+, Gióng đã không chịu đầu hàng khuất phục – thể hiện sự kiên cường, dám đấu tranh của người dân Việt Nam.
+, Gióng không chỉ dùng vũ khí chống giặc ngoại xâm mà dùng cả cỏ cây của đất nước, bằng những gì có thể giết giặc.
e. Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng về trời:
+, Việc đánh giặc là trách nhiệm và là sự tự nguyện của bản thân không ai bắt buộc nên khi đánh giặc xong Gióng không trở về nhận thưởng, không hề đòi công danh.
+, Gióng là con của thần, của trời thì nhất định Gióng phải về trời chỉ để lại dấu tích của chiến công trên quê hương thân thuộc của mình.
+, Gióng là non nước, đất trời là biểu tượng của người dân Văn Lang.
Câu 3: Hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng?
- Gióng là hình tượng tiêu biểu của người anh hùng đánh giặc giữ nước.
- Gióng chính là sức mạnh của cả cộng đồng ở buổi đầu dựng nước: sức mạnh của tổ tiền, thần thánh (ra đời một cách kì lạ: bà mẹ ướm chân về thụ thai), sức mạnh của mọi người (góp gạo nuôi Gióng) và là sức mạnh của thiên nhiên, văn hóa, kĩ thuật (tre, áo giáp sắt, ngựa sắt, roi sắt).
Câu 4: Truyền thuyết thường liên quan đến sự thật lịch sử. Theo em, truyện Thánh Gióng có liên quan đến sự thật lịch sử nào?
Truyền thuyết “Thánh Gióng” liên quan đến thời đại Hùng Vương. Nhân dân ta trồng lúa nước khá phát triển, biết rèn ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt. Truyền thuyết cũng phản ánh được nhân dân ta có truyền thống sức mạnh đoàn kết chống giặc ngoại xâm và sử dụng tất cả phương tiện để đánh giặc.
II. LUYỆN TẬP:
Câu 1: Hình ảnh nào của Gióng là hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em?
Hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em là hình ảnh Thánh Gióng mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt và nhảy lên ngựa để tham gia vào trận chiến đấu chống quân xâm lược.
Câu 2: Theo em, tại sao hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên là “Hội khỏe Phù Đổng”?
Hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên là “Hội khỏe Phù Đổng” vì:
Đây là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, học sinh – cũng chính là lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới.
Ngoài ra, mục đích của hội thi là để học tập, rèn luyện sức khỏe, lao động tốt và góp phần vào sự nghiệp xây dựng – phát triển đất nước giàu mạnh.
