Bài 1:
Đoạn thơ gồm có các thành ngữ sau
- Một duyên hai nợ => Hình ảnh bà Tú một mình phải đảm đang, gánh vác công việc gia đình để nuôi cả chồng và con.
- Năm nắng mười mưa: chịu năm cơn nắng, mười cơn mưa. Vì cuộc sống mà bà Tú phải làm lụng cực khổ
- So sánh với cách nói thông thường: các thành ngữ ngắn gọn, cô đọng, có cấu tạo ổn định.
Bài 2:
- Đầu trâu mặt ngựa : hình ảnh so sánh cụ thể để biểu hiện tính chất hung bạo, thú vật, vô nhân tính của bọn quan quân.
- Cá chậu chim lồng (so sánh) biểu hiện cảnh sống bị gò bó, tù túng, mất tự do
- Đội trời đạp đất: cuộc sống tự do, ngang tàng, không chịu khuất phục bất cứ uy quyền nào.
Bài 3:
Điển cố là dùng những sự kiện, sự tích cụ thể trong văn học , lịch sử từ xưa để nói lên những điều mang ý nghĩa triết lí, khái quát trong cuộc sống.
- Điển cố tuy không cố định về cấu tạo nhưng rất ngắn gọn (một từ, cụm từ nhắc lại sự kiện cũ) đồng thời nội dung rất hàm súc, sâu xa.
Bài 4:
- Ba thu: điển cố trong Kinh Thi ý chỉ một ngày không gặp dài như ba mùa thu. Ý chỉ niềm thương nhớ, tương tư của Kim Trọng dành cho Thúy Kiều.
- Chín chữ: điển cố trong Kinh Thi, ý chỉ công lao cha mẹ: sinh, cúc, phủ, súc,trưởng, dục, cố, phục, phúc. Kiều tưởng nhớ đến công lao cha mẹ đối với mình mà đau xót cho bổn phận làm con.
- Liễu Chương Đài: Kiều mường tượng cảnh Kim Trọng trở lại thì nàng đã thuộc về người khác mà xót xa cho chàng Kim.
- Mắt xanh: điển cố Nguyễn Tịch đời Tấn quý ai thì tiếp bằng mắt xanh.
Bài 5:
a)
- Ma cũ bắt nạt ma mới: người cũ cậy quen biết nhiều =>lên mặt, bắt nạt người mới.
- Chân ướt chân ráo: chưa thành thạo, còn mới mẻ, lạ lẫm
b) Cưỡi ngựa xem hoa: làm việc và nhìn nhận sự vật một cách qua loa, không sâu sát, kĩ lưỡng.
Bài 6:
+ Chị ấy mẹ tròn con vuông là chúng tôi vui mừng lắm rồi.
+ Con dám cãi lời mẹ sao? Thật là trứng khôn hơn vịt!
+ Nhất định anh phải thi đỗ trong kì thi tốt nghiệp sắp tới nhé, để không bỏ công 12 năm nấu sử sôi kinh!
+ Lý Thông quả thật là một kẻ lòng lang dạ thú, hắn luôn tìm cách hãm hại Thạch Sanh.
+ Thời nay, phú quý sinh lễ nghĩa: đám giỗ cha mà đãi nhà hàng
+ Cậu ấy đi guốc trong bụng của bạn đấy.
+ Nói với nó như nước đổ đầu vịt, chẳng ý nghĩa gì đâu!
+ Con nhà nghèo mà ăn chơi phung phí như con nhà lính , tính nhà quan
+ Gớm! Thấy người sang mà bắt quàng làm họ kìa, không biết xấu hổ sao?
+Thôi, bạn bè cả mà! Các bạn dĩ hòa vi quý đi!
Bài 7:
- Tớ biết rõ gót chân A sin của cậu rồi.
- Gia đình nhà ấy nợ như chúa Chổm.
- Cậu đùng có làm theo kiểu đẽo cày gữa đường như thế.
- Bây giờ thiếu gì những gã Sở Khanh.
- Chúng ta hãy tỏ rõ sức trai Phù Đổng vươn mình đứng dậy.