I. Thế nào là văn miêu tả:
Câu 1. Hãy đọc và suy nghĩ về các tình huống sau:
- Tình huống 1: Em phải tả đường dẫn vào nhà và ngôi nhà để người khách nhận ra, không bị lạc.
- Tình huống 2: Tả cái áo cụ thể để người bán hàng không bị nhầm.
- Tình huống 3: Tả chân dung người lực sĩ.
* Một số tình huống khác:
- Bạn thân em ở Sài Gòn và hỏi em về danh lam thắng cảnh ở Hà Nội. Đặc biệt, bạn em muốn đến Hồ Gươm. Em làm thế nào để bạn biết đường đến Hồ Gươm và biết đâu là Hồ Gươm?
- Một bạn nhỏ hỏi em: Cây mía nó như thế nào?
* Nhận xét văn miêu tả:
Văn miêu tả giúp người đọc, người nghe hình dung ra những đặc điểm, tính chất nổi bật của một sự việc, sự vật, con người, phong cảnh…
Câu 2. Trong văn học “Bài học đường đời đầu tiên”, có hai đoạn văn miêu tả Dế Mèn và Dế Choắt rất sinh động. Em hãy chỉ ra hai đoạn văn đó:
* Đoạn Dế Mèn: “Bởi tôi ăn uống điều độ …vuốt râu”.
* Đoạn Dế Choắt: “Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò…hang tôi”.
a. Hai đoạn văn giúp em hiểu được rằng: Dế Mèn là một người khỏe khoắn còn Dế Choắt thì gầy gò, ốm yếu.
b. Những chi tiết, hình ảnh giúp em nhận ra điều đó:
* Dế Mèn:
- Đôi càng tôi mẫm bóng
- Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.
- Co cẳng lên đạp phanh phách vào ngọn cỏ.
…
* Dế Choắt:
- Người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.
- Thanh niên mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê.
- Đôi càng bè bè, nặng nề trông đến xấu.
- Râu ria củn ngủn.
- Mặt mũi thì ngẩn ngẩn ngơ ngơ.
…
II. LUYỆN TẬP:
Câu 1. Hãy đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi:
* Mỗi đoạn miêu tả và có những đặc điểm nổi bật là:
- Đoạn 1: Miêu tả chân dung của Dế Mèn với mọi thứ đều khỏe, đẹp, mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt…
- Đoạn 2: Hình ảnh chú Lượm bé bé, nhanh, vui, hoạt bát nhí nhảnh như con chim chích.
- Đoạn 3: Cảnh hồ, ao, bờ bãi sau trận mưa lớn. Các con vật đang ồn ào, náo động kiếm ăn: “họ cãi cọ om bốn góc đầm chỉ vì tranh nhau tép”.
Câu 2. Đề luyện tập:
a. Nếu viết một đoạn văn miêu tả cảnh mùa đông đến thì em sẽ nêu lên những đặc điểm là:
- Mùa đông sẽ cho ta cảm giác lành lạnh đặc biệt buổi sáng sẽ có sương mù.
- Mùa đông có lá vàng rơi bởi những chiếc lá xanh của mùa xuân, vàng của mùa thu giờ đây đã héo khô và bắt đầu rụng.
- Những cô bác nướng ngô, khoai sẽ nhanh tay quạt thật mạnh để có được những bắp ngô vàng và củ khoai thơm phức.
…
b. Tả khuôn mặt của mẹ:
- Khuôn mặt mẹ phúc hậu
- Đôi mắt mẹ đen
- Mẹ có mái tóc: đen, dài và mượt
- Vầng trán mẹ rộng nhưng cũng đã xuất hiện một vài nếp nhăn.
- Đôi môi mẹ như cảnh hoa mới nở. Mỗi khi mẹ cười, mẹ để lộ ra hàm răng trắng bóng.
