I. Đọc – hiểu văn bản:
Câu 1: Nội dung tấm biển đề treo ở cửa hàng (“Ở đây có bán cá tươi”) có mấy yếu tố? Vai trò của từng yếu tố?
Nội dung tấm treo biển ở cửa hàng có bốn yếu tố:
- “Ở đây”: thông báo địa điểm cửa hàng.
- “có bán”: thông báo hoạt động của cửa hàng.
- “cá”: thông báo loại mặt hàng.
- “tươi”: thông báo chất lượng mặt hàng.
Bốn yếu tố này cần thiết cho một tấm biển quảng cáo.
Câu 2: Có mấy người “góp ý” về cái biển đề ở cửa hàng bán cá? Em có nhận xét gì về từng ý kiến?
* Có 4 người góp ý về cái biển đề ở cửa hàng bán cá:
- Người thứ nhất bảo bỏ chữ “tươi”
- Người thứ hai bảo bỏ chữ “ở đây”
- Người thứ ba bảo bỏ chữ “có bán”
- Người thứ tư bảo bỏ nốt chữ “cá”
* Nhận xét : Cả 4 ý kiến đều mang tính chủ quan, cá nhân và ngụy biện
- Nếu bỏ chữ “tươi” là làm mất đi sự khẳng định chất lượng cao về sản phẩm nhà hàng, tuy nhiên vẫn có thể bỏ được.
- Nếu bỏ chữ “ở đây” thì làm cho nội dung biển có phần tối nghĩa và thiếu lịch sự.
- Khi bỏ đi cả chữ “có bán” chỉ để lại một từ “cá” là hết sức vô lí. Nó làm cho nội dung cái biển trở nên tối nghĩa và bị cụt.
- Ý kiến cuối cùng là cất nốt biển đi vì ai đi tới đây đều ngửi thấy mùi cá tanh nên không cần từ “cá”. Cửa hàng lại nhắm mắt nghe theo. Cho thấy : cửa hàng bán cá này không có lập trường riêng, ai bảo gì cũng nghe theo.
Câu 3: Đọc truyện này, những chi tiết nào làm em cười? Khi nào cái đáng cười bộc lộ rõ nhất? Vì sao?
* Những chi tiết làm em cười đó là mỗi lần có người đến góp ý thì cửa hàng không cần suy nghĩ mà nghe cái là bỏ ngay. Ta cười vì chủ cửa hàng không suy nghĩ cho kĩ trước khi quyết định. Một khi đã treo biển quảng cáo thì phải biết nội dung trên tấm biển đó có ý nghĩa gì và treo để làm gì.
* Cái đáng cười bộc lộ rõ nhất ở cuối truyện. Đến khi cái biển chữ còn mỗi chữ “cá” thì người ta vẫn góp ý là bỏ luôn chữ cá đi. Ta cười vì mỗi góp ý đều có lý nhưng nếu ta cứ làm theo thì cuối cùng lại phi lí. Đặc biệt, ông chủ của cửa hàng cá này không có chủ kiến.
Câu 4: Ý nghĩa của truyện:
“Treo biển” là một câu chuyện cười vui, hài hước nhằm cười tính chất thụ động ba phải của cửa hàng, phê phán những người thiếu chủ kiến, không suy xét kĩ khi nghe ý kiến của người khác. Từ đó rút ra bài học: cần lắng nghe những ý kiến từ nhiều phía khác nhau góp ý cho mình nhưng cần tự tin, suy nghĩ, đắn đo, thận trọng khi quyết định làm theo ý kiến của người khác.
II. LUYỆN TẬP:
Nếu nhà hàng bán cá trong truyện nhờ em làm lại cái biển, em sẽ:
- Giữ nguyên tấm biển quảng cáo để nội dung được trọn vẹn. Nếu có sửa thì nên bỏ chữ “ở đây” (nó hơi thừa).
- Rút ra bài học về cách dùng từ: từ dùng phải có nghĩa, có lượng thông tin cần thiết, không thiếu không thừa. Từ trong biển quảng cáo phải ngắn gọn, rõ ràng, đáp ứng được mục đích, nội dung quảng cáo.
