Trong quần thể tự nhiên đã tồn tại sẵn những biến dị. Khi môi trường thay đổi những cá thể nào có biến dị có lợi giúp sinh vật tồn tại và phát triển thì khả năng sống sót và sinh sản cao hơn, những cá thể nào có những biến dị có hại thì bị đào thải.
Mối quan hệ của biến dị, di truyền và chọn lọc:
- Biến dị cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc.
- Di truyền tạo điều kiện cho chọn lọc tích lũy các biến dị.