Câu 1. Trình bày những thành tựu chủ yếu về văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật của Đại Việt thời Lê sơ?
- Giáo dục - khoa cử: rất phát triển :
+ Thời Lê sơ (1428 - 1527), tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên.
+ Riêng thời vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497) tổ chức được 12 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 501 tiến sĩ, 9 trạng nguyên.
- Văn học:
+ Văn học chữ Hán có những tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quỳnh uyển cửu ca...
+ Văn thơ chữ Nôm có: Quốc Âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập, Thập giới cô hồn quốc ngữ văn.
- Khoa học:
+ Sử học: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục, Việt giám thông thảo tổng luận...
+ Địa lí: Hồng Đức bàn đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.
+ Y học: bán thảo thực vật toát yếu.
+ Toán học: Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.
- Nghệ thuật:
+ Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc, chèo, tuồng.
+ Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc biểu hiện rõ rệt và đặc sắc ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa).
Câu 2. Trong lời dụ tướng sĩ, Quang Trung có viết:
“Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng
Đảnh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ”.
Lời dụ đó Quang Trung đã thể hiện quyết tâm đánh tan quân giặc xâm lược, bảo vệ độc lập dân tộc, giữ gìn nền văn hóa và những phong tục tập quán lâu đời của nhân dân. Ý chí quyết tâm tiêu diệt giặc khiến cho quân thù mảnh giáp không còn, không một chiếc xe nào trở về, đánh cho chúng biết rằng nước Nam anh hùng là có chủ.
Câu 3. Vì sao, nghệ thuật dân gian cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX phát triển cao?
Do ca nhạc, múa hát ngày càng trở thành hình thức sinh hoạt tinh thần không thể thiếu của quần chúng nhân dân sau những ngày lao động vất vả.
Thời kì này đạo Phật và Đạo giáo được khôi phục và phát triển trở lại, tạo điều kiện cho phong cách dân gian trong nghệ thuật điêu khắc nở rộ, thể hiện ở phù điêu gỗ ở các chùa, chiền...
Sự phát triển phong phú của dòng văn học chữ Nôm, văn học dân gian phản ánh đời sống lao động cần cù, vất vả nhưng lạc quan của nhân dân, lên án xã hội đương thời và ca ngợi tình yêu thương con người.
Câu 4. Hãy nêu một số thành tựu về giáo dục - khoa học nước ta cuối thế ki XVIII - đầu thế kỉ XIX theo mẫu sau:
|
Các lĩnh vực
|
Tình hình phát triển - Các thành tựu
|
|
1. Giáo dục - Thi cử
|
+ Ra Chiếu lập học, mở trường công để con em nhân dân có điều kiện đi học, đưa chữ Nôm vào thi cử.
+ Quốc tử giám đặt ở Huế, chỉ lấy con em quan lại, thổ hào.
+ Lập "Tứ dịch quán" dạy tiếng nước ngoài (Pháp, Xiêm)
|
|
2. Sử học
Địa lí
Y học
|
+ Đại Việt sử kí tiền biên.
+ Đại Nam thực lục, Đại Nam liệt truyện.
+ Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục.
+ Lịch triều hiến chương loại chí.
+ Gia Định thành công chí.
+ Nhất thống dư địa chí.
+ Hải Thượng y tông tâm lĩnh.
|
|
3. Kĩ thuật
|
+ Làm đông hô và kính thiên lí.
+ Chế được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước.
+ Đóng 1 chiếc tàu thuỷ bằng máy hơi nước.
|
