Câu 1:
- Cấu tạo:
+ Tế bào mạch gỗ gồm các tế bào chết, có 2 loại là: quản bào và mạch ống. Chúng không có màng và bào quan. Các tế bào cùng loại nối với nhau thành những ống dài từ rễ lên lá để dòng mạch gỗ di chuyển bên trong. (1 điểm)
+ Quản bào và mạch ống nối với nhau theo cách: đầu của tế bào này nối với đầu của tế bào kia thành những ống dài từ rễ đến lá cho dòng mạch gỗ di chuyển bên trong. (0. 5 điểm)
+ Thành của mạch gỗ được linhin hoá tạo cho mạch gỗ có độ bền chắc và chịu nước.
(0. 5 điểm)
- Thành phần dịch mạch gỗ: (0.5 điểm)
+ Chủ yếu là nước và ion khoáng. Ngoài ra còn có các chất hữu cơ được tổng hợp từ rễ (a. amin, amit, vitamin …)
- Động lực đẩy dòng mạch gỗ:
Là sự phối hợp của 3 lực:
* Lực đẩy (áp suất rễ)…. (0.5 điểm)
* Lực hút do thoát hơi nước ở lá…. (0.5 điểm)
* Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ…(0.5 điểm)
Câu 2:
- Vai trò của thoát hơi nước: ( 2 điểm)
+ Thoát hơi nước qua khí khổng, mở khí khổng, lấy CO2 cung cấp cho quang hợp.
+ Nêu khí khổng đóng thì quang hợp ngừng vì thiếu CO2.
+ Thoát hơi nước giúp giảm nhiệt độ bề mặt lá, giúp cây tránh bị đốt nóng để các quá trình sinh lí diễn ra bình thường.
+ Thoát hơi nước còn giúp cô đặc chất tổng hợp, tạo sự thiếu hụt (sự chênh lệch về thế nước) thúc đẩy các quá trình sinh lý diễn ra nhanh.
- “Thoát hơi nước là tai họa tất yếu của cây” vi:
+ Ta có thể hình dung nhu cầu nước của cây như sau: nước lấy vào thì đến 990g thoát ra ngoài qua bay hơi còn được giữ lại trong đó chỉ có l-2g dùng để tổng hợp chất khô còn 8-9g không dùng tổng hợp chất khô. (1 điểm)
“Tai họa” vì trong suốt quá trình sinh trưởng, phát triển của cây phải mất đi một lượng nước quá lớn như vậy nó cần phải hấp thu một lượng nước lớn hơn. Điều này không dễ dàng gì trong môi trường luôn luôn biến đổi. Khi thiếu nước trong đất hay hạn hán thì thoát hơi nước là một thảm hoạ. (1.5 điểm)
“Tất yếu” là vì thực vật cần phải thoát nước mới lấy được nước. Cây thoát ra hơi nước tạo động lực trên để hút nước và muối khoáng, là động lực trên của quá trình hút nước và trao đổi nước và các ion khoáng; vận chuyển, phân phối . nước và các ion khoáng trong cây.
(1.5 điểm)