Tập làm văn: Thế nào là miêu tả?

I. Nhận xét

1. Đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào ?

Trước mặt tôi, một cây sồi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh cây sồi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục.

TRẦN HOÀI DƯƠNG

Gợi ý:

Con đọc kĩ để xác định xem những sự vật xuất hiện trong đoạn văn.

Trả lời:

Đoạn văn đã miêu tả: cây sồi, cây cơm nguội, lạch nước. Những điều hình dung được về các sự vật trên theo lời miêu tả:

2. Viết vào vở những điều em hình dung được về các sự vật trên theo lời miêu tả .

Tên sự vật	Hình dáng	Màu sắc	Chuyển động	Tiếng động
Cây sòi	Cao lớn	Lá đỏ chói lọi	Lá rập rờn lay động như những đốm lửa đỏ

Gợi ý:

Con đọc kĩ đoạn văn rồi điền vào ô trống thích hợp.

Trả lời:

Tên sự vật	Hình dáng	Màu sắc	Chuyển động	Tiếng động
Cây sòi	Cao lớn	Lá đỏ chói lọi	Lá rập rờn lay động như những đốm lửa đỏ
Cây cơm nguội		Lá vàng rực rỡ	Lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng
Lạch nước			Trườn lên mấy tảng đá luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục.	Róc rách (chảy)

3. Qua những nét miêu tả trên, em thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng những giác quan nào ?

Gợi ý:

Con đọc kĩ các chi tiết miêu tả trong đoạn văn rồi hình dung xem để miêu tả được như vậy tác giả đã sử dụng giác quan nào.

Ví dụ: Chiếc lá màu vàng dịu -> dùng mắt để quan sát màu sắc của chiếc lá.

Trả lời:

Qua những nét miêu tả trên, ta thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng mắt, bằng tai.

Muốn hiểu sự vật người ta quan sát kĩ chúng bằng nhiều giác quan.

II. Luyện tập

1. Tìm những câu văn miêu tả trong truyện Chú Đất Nung

Gợi ý:

Con đọc kĩ phần đầu của câu chuyện Chú Đất Nung.

Trả lời:

Những câu văn miêu tả trong truyện Chú Đất Nung là:

"Đó là một chàng kị sĩ rất bảnh, cưỡi ngựa tía, dây cương vàng và một nàng công chúa mặt trắng, ngồi trong mái lầu son"

2. Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích "Mưa" (Sách Tiếng Việt 5 tập 1 - Trang 141)? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả một trong những hình ảnh đó.

Gợi ý:

Con đọc bài thơ rồi trả lời.

Trả lời:

Em thích hình ảnh:

Sấm ghé xuống sân, khanh khách cười.

Cây dừa sải tay bơi.

Ngọn mùng tơi nhảy múa.

Khắp nơi toàn màu trắng của nước.

Bố bạn nhỏ đi cày về..

Viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó

+ Cây dừa ngoài ngõ oằn mình theo chiều gió. Lá dừa như những cánh tay người đang sải bơi giữa dòng nước trắng xóa, mênh mông.

+ Sấm rền vang rồi bỗng nhiên “ đùng đùng, đoàng đoàng” làm cho mọi người giật nảy.