Chiến thắng Mtao Mxây

Bố cục ( 3 phần )

- Phần 1 ( Từ đầu đến “cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường”): Cảnh trận đánh giữa hai tù trưởng.

- Phần 2 ( Tiếp đến “Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng”) : Cảnh Đăm Săn cùng nô lệ ra về sau chiến thắng.

- Phần 3 ( Còn lại ): Cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng.

Nội dung

- Trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình và thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc – đó là những tình cảm cao nhất thôi thúc Đăm Săn chiến đấu và chiến thắng kẻ thù. 

 Câu 1 :Tóm tắt diễn biến trận đánh theo đúng trật tự của các tình tiết và sự kiện

Trả lời:

So sánh phẩm chất của hai tù trưởng

Câu 2  :Phân tích những câu nói và hành động của đông đảo dân làng đối với việc thắng thua của hai tù trưởng để chỉ ra thái độ tình cảm của cộng đồng Ê đê đối với mục đích của cuộc chiến nói chung, đối với người anh hùng sử thi nói riêng.

Trả lời:

- Đăm Săn đến từng nhà kêu gọi mọi người (nô lệ của Mtao Mxây) đi theo mình.

- Lời đáp của dân làng: không đi sao được (3 lần); tù trưởng chúng tôi đã chết, lúa chúng tôi đã mục, chúng tôi còn ở với ai?; nhưng bác ơi, xin chờ chúng tôi cho lợn ăn cái đã; làng chúng tôi…không còn nữa.

- Hành động của dân làng: đi theo Đăm Săn đông và vui như chảy hội.

-> Thể hiện sự thống nhất giữa quyền lợi, khát vọng của cá nhân anh hùng sử thi với quyền lợi của cộng động; thể hiện sự tuân phục và yêu mến của cộng đồng đối với cá nhân anh hùng.

-> Ý chí thống nhất dân tộc của toàn thể cộng đồng Ê-đê.

Câu 3 :Phần cuối đoạn trích chú ý nhiều đến việc miêu tả cảnh chết chóc hay cảnh ăn mừng chiến thắng? Hãy phân tích ý nghĩa của sự lựa chọn ấy để làm rõ thái độ, cách nhìn nhận của tác giả về ý nghĩa thời đại của cuộc chiến tranh bộ tộc về tầm vóc lịch sử của người anh hùng trong sự phát triển của cộng đồng.

Trả lời

- Đoạn đầu kể về cuộc giao chiến nhưng không có cảnh đổ máu hay cảnh buôn làng tan tác.

- Đoạn cuối chú ý đến việc miêu tả cảnh ăn mừng chiến thắng với dung lượng lớn so với các cảnh khác trong đoạn trích. Cảnh ăn mừng được miêu tả tưng bừng, tấp nập, vui sướng.

-> Ý nghĩa:

- Phản ánh khát vọng về cuộc sống thịnh vượng, no đủ, giàu có, sự đoàn kết thống nhất và lớn mạnh của cộng đồng tộc người.

- Cuộc chiến giữa hai tù trưởng đóng vai trò là “bà đỡ lịch sử” để tộc người lớn mạnh hơn.

- Ca ngợi tầm vóc và ý nghĩa lớn lao của người anh hùng với lịch sử của cộng đồng.

Câu 4 :Hãy phân tích giá trị miêu tả, biểu cảm của câu văn có dùng lối so sánh, phóng đại khi miêu tả nhân vật, khung cảnh diễn ra sự việc.

Trả lời:

- Lối so sánh tương đồng: như gió lốc gào, như những vệt sao băng…

- So sánh tăng cấp bằng loạt từ ngữ so sánh liên hoàn: đoạn tả tài múa khiên của Đăm Săn, đoạn tả đoàn người đông đảo đi về theo Đăm Săn sau trận đánh, đoạn tả thân hình lực lưỡng của Đăm Săn ở phần cuối.

- So sánh tương phản: cảnh múa khiên của hai tù trưởng.

- Lối so sánh miêu tả đòn bẩy: miêu tả tài của Mtao Mxây trước rồi tả tài của Đăm Săn sau để làm nổi bật tài năng vượt trội của chàng.

=> Các hình ảnh được đem ra làm chuẩn cho so sánh đều lấy từ thiên nhiên, vũ trụ người anh hùng được đo bằng tầm vóc và chiều kích của vũ trụ.