Tiết 1

Đề bài

Câu 1. Đọc bài sau và trả lời câu hỏi:

Về thăm nhà Bác

Về thăm nhà Bác, làng Sen

Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng

Có con bướm trắng lượn vòng

Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời

Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời

Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa

Chiếc giường tre quá đơn sơ

Võng gai ru mát những trưa hè.

Làng Sen như mọi làng quê

Ngôi nhà lẫn với hàng tre bóng tròn.

Kìa hàng hoa đỏ màu son

Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ.

(Nguyễn Đức Mậu)

a) Tác giả miêu tả màu sắc của những sự vật nào ở nhà Bác?

b) Em tìm hiểu thế nào về dòng thơ “Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ”?

c) Nêu cảm nghĩ của em về phong cảnh quê Bác.

Câu 2. Gạch dưới từ ngữ được thay thế để nối các câu và các từ ngữ được lặp lại trong đoạn văn. Nêu tác dụng của các từ đó.

            Ga-rô-nê lớn nhất lớp, sắp lên mười bốn tuổi, đầu to, vai rộng. Anh ấy rất tốt bụng, cứ trông nụ cười của anh thì đủ biết. Lúc nào anh cũng có vẻ suy nghĩ và chán chắn.

(Theo A-mi-xi)

Câu 3.

a) Gạch 1 gạch dưới chủ ngữ, gạch 2 gạch dưới vị ngữ các câu trong đoạn văn sau.

            Cây cọ như cũng biết thương người nông dân nghèo. Tự nó bám rễ vào đất đồi cằn khô mà vươn lên. Cọ là loại cây rễ chùm như cây dừa cây cau cây tre. Rễ cọ bám vào đất đồi lan tỏa kiếm tìm từng chút dinh dưỡng để nuôi cây lớn lên từng ngày nuôi lá tốt xanh cho con người lợp nhà chằm nón.

(Tản văn)

b) Tác giả đã dùng phép liên kết nào trong đoạn trên?

Lời giải chi tiết

Câu 1. Đọc bài sau và trả lời câu hỏi:

Về thăm nhà Bác

Về thăm nhà Bác, làng Sen

Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng

Có con bướm trắng lượn vòng

Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời

Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời

Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa

Chiếc giường tre quá đơn sơ

Võng gai ru mát những trưa nắng hè.

Làng Sen như mọi làng quê

Ngôi nhà lẫn với hàng tre bóng tròn.

Kìa hàng hoa đỏ màu son

Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ.

(Nguyễn Đức Mậu)

a) Tác giả miêu tả màu sắc của những sự vật nào ở nhà Bác?

b) Em hiểu thế nào về dòng thơ “Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ”?

c) Nêu cảm nghĩ của em về phong cảnh quê Bác.

Gợi ý:

a) Con đọc lại toàn bộ đoạn thơ.

b) Những điều giống như trong mơ thường gợi cho con cảm giác gì?

c) Con có hình dung gì về cảnh vật ở quê Bác?

Lời giải:

a) Những sự vật được tác giả miêu tả màu sắc đó là:

- Hàng râm bụt (màu đỏ)

- Con bướm (màu trắng)

- Chùm ổi chín (vàng ong sắc trời)

b) Những điều ở trong mơ thường rất kì diệu, rất đẹp. Hình ảnh “Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ” khiến người ta có thêm hình dung rõ hơn về khung cảnh quanh ngôi nhà Bác. Cảnh vật bình yên, bình dị lại nên thơ, đẹp như thể trong giấc mơ.

c) Phong cảnh làng Sen quê Bác đẹp bình dị và thơ mộng.

 Câu 2. Gạch dưới từ ngữ được thay thế để nối các câu và các từ ngữ được lặp lại trong đoạn văn. Nêu tác dụng của các từ đó.

            Ga-rô-nê lớn nhất lớp, sắp lên mười bốn tuổi, đầu to, vai rộng. Anh ấy rất tốt bụng, cứ trông nụ cười của anh thì đủ biết. Lúc nào anh cũng có vẻ suy nghĩ và chín chắn.

(Theo A-mi-xi)

Gợi ý:

- Con hãy tìm những từ ngữ thay thế cho Ga-rô-nê trong đoạn văn.

Lời giải:

Ga-rô-nê lớn nhất lớp, sắp lên mười bốn tuổi, đầu to, vai rộng. Anh ấy rất tốt bụng, cứ trông nụ cười của anh thì đủ biết. Lúc nào anh cũng có vẻ suy nghĩ và chín chắn.

- Từ anh ấy được dùng để thanh thế cho Ga-rô-nê ở câu thứ nhất, anh ấy được đặt ở đầu câu có tác dụng liên kết câu thứ nhất và câu thứ 2 của đoạn văn.

- Các từ anh ở câu thứ 2 và câu thứ 3 trong đoạn văn được lặp lại có tác dụng liên kết câu thứ 2 và câu thứ 3 của đoạn văn.

 Câu 3.

a) Gạch 1 gạch dưới chủ ngữ, gạch 2 gạch dưới vị ngữ các câu trong đoạn văn sau.

            Cây cọ như cũng biết thương người nông dân nghèo. Tự nó bám rễ vào đất đồi cằn khô mà vươn lên. Cọ là loại cây rễ chùm như cây dừa cây cau cây tre. Rễ cọ bám vào đất đồi lan tỏa kiếm tìm từng chút dinh dưỡng để nuôi cây lớn lên từng ngày nuôi lá tốt xanh cho con người lợp nhà chằm nón.

(Tản văn)

b) Tác giả đã dùng phép liên kết nào trong đoạn trên?

Gợi ý:

a) - Chủ ngữ là bộ phận thứ nhất trong câu, chỉ người hay sự vật làm chủ sự việc.

- Vị ngữ là bộ phận thứ hai trong câu, nêu hoạt động, trạng thái, tính chất, bản chất, đặc điểm,… của người, vật, việc nêu ở chủ ngữ.

b) Có ba phép liên kết câu trong đoạn văn đó là:

- Liên kết bằng cách thay thế từ ngữ.

- Liên kết bằng cách lặp từ ngữ.

- Liên kết bằng cách dùng từ nối

Con hãy xem lại đoạn văn xem tác giả đã dùng cách thức nào để liên kết.

Lời giải:

a. Tìm chủ ngữ và vị ngữ trong các câu:

b. Tác giả đã dùng các phép liên kết trong đoạn văn là:

- Liên kết bằng cách thay thế từ ngữ: Từ cây cọ ở câu thứ nhất được thay thế bằng nó ở câu thứ hai.

- Liên kết bằng cách lặp lại từ ngữ: Các câu 2, 3, 4 được liên kết với nhau bằng cách lặp lại từ cọ và từ rễ.