Câu 1 trang 101 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :
Trả lời:
Nói những câu như vậy là quá sự thật. Thực chất, mấy câu này nhằm phóng đại mức độ, tính chất trong nội dung của các câu này.
- Thực chất câu tục ngữ này muốn nhấn mạnh tới sự đối lập về thời gian hai mùa trong năm.
- Khuyên chúng ta cần biết trân trọng thời gian, biết cách sắp xếp hợp lý những công việc của mình.
Câu 2 trang 101 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :
Trả lời:
Cách nói như vậy có tác dụng : nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
Ghi nhớ :
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
II - Luyện tập
Câu 1 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau :
Trả lời:
a) "Có sức người sỏi đá cũng thành cơm" nhấn mạnh về sự lao động của con người sẽ tạo thành thành quả dù khó khăn, gian khổ, vất vả bao nhiêu đi nữa.
b) "Em có thể đi lên đến tận trời được" nhấn mạnh sự bền lòng của người bị thương, và động viên người khác để họ yên tâm.
c) "Thét ra lửa" gây ấn tượng về một con người có quyền lực.
Câu 2 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống /.../ để tạo biện pháp tu từ nói quá : bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ.
Trả lời:
a) Ở nơi chó ăn đá gà ăn sỏi thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.
b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng bầm gan tím ruột.
c) Cô Nam tính tình xởi lởi, ruột để ngoài da.
d) Lời khen của cô giáo làm cho nó nở từng khúc ruột.
e) Bọn giặc hoảng hồn vắt chân lên cổ bỏ chạy.
Câu3 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây :
Trả lời:
- Trong truyện Kiều của Nguyễn Du, Thúy Kiều được miêu tả là người có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.
- Nhân dân ta có sức mạnh dời non lấp biển nên có thể chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược.
- Tôi rất thích câu chuyện thần Nữ Oa lấp biển vá trời.
- Nhân vật Thánh Gióng đúng là mình đồng da sắt.
- Bài tập này quá khó, tôi nghĩ nát óc mà chưa làm được.
Câu 4 trang 103 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.Câu 4 trang 103 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.
Trả lời:
- Nhanh như chớp
- Khỏe như voi
- Đau như đứt ruột
- Nắng như đổ lửa
- Đen như than