Số phận con người

Câu 1:Hoàn cảnh và tâm trạng của An-drây Xô-cô-lôp sau khi chiến tranh kết thúc và trước khi gặp bé Va-ni-a?

Trả lời:

Hoàn cảnh và tâm trạng của An-đrây Xô-cô-lốp sau khi chiến tranh kết thúc và trước khi gặp bé Va-ni-a:

- Hoàn cảnh bất hạnh, mất mát, tận cùng bi kịch: vợ và các con gái đều chết, ngôi nhà chỉ còn là một hố bom, niềm hi vọng duy nhất là A-na-tô-li cũng vỡ vụn.

- An-đrây Xô-cô-lốp lang bạt đến nhà một người đồng ngũ, xin làm lái xe và hàng tối chìm vào men rượu để chống đỡ nỗi đau.

- Tâm trạng: đau đớn, cô độc, luôn cảm thấy trong người có cái gì đó “vỡ tung ra”.

Câu 2:Việc An-đrây nhận cậu bé Va-ni-a làm con nuôi có tác động lớn lao đến hai cha con như thế nào? Tâm hồn ngây thơ của bé Va-ni-a, và lòng nhân hậu của An-đrây Xô-cô-lốp được hiểu như thế nào? Điểm nhìn của người kể chuyện có giống điểm nhìn của nhân vật không?

Trả lời:

- Việc An-đrây Xô-cô-lốp nhận nuôi bé Va-ni-a tác động lớn lao đến cả hai cha con:

            + An-đrây Xô-cô-lốp tìm lại được ý nghĩa và mục đích sống, Va-ni-a tìm được nơi nương tựa và được yêu thương.

            + Cả hai đều sung sướng, hạnh phúc vô bờ khi được sưởi ấm bởi tình yêu thương.

            + Cả hai đều được xoa dịu những mất mát, đau đớn mà chiến tranh gây ra.

- Tâm hồn thơ ngây của bé Va-ni-a:

            + Vẻ ngoài lấm lem vì không được ai chăm sóc nhưng đôi mắt rất sáng.

            + Niềm hạnh phúc hồn nhiên, sôi nổi của trẻ thơ khi tìm lại được bố: như con chim chích, ríu rít líu lo, ôm hôn và không chịu tách rời An-đrây Xô-cô-lốp.

            + Thỉnh thoảng tư lự, vụt nhớ kí ức về người bố xưa (hỏi về áo bành tô của bố).

            + Hay đặt ra những câu hỏi cho bố, lúc ngủ vẫn hiếu động gác lên cổ bố.

- Tấm lòng nhân hậu của An-đrây Xô-cô-lốp: khi thấy tình cảnh tội nghiệp của Va-ni-a đã ngay lập tức quyết định nhận nuôi cậu bé; vượt qua mọi khó khăn để chăm chút cho Va-ni-a được chu đáo; che chở, tránh mọi điều không hay có thể khiên Va-ni-a tổn thương hay phải bận lòng.

- Điểm nhìn của người kể chuyện cũng trùng khớp, đồng cảm với điểm nhìn của nhân vật.

Câu 3:An-đrây Xô-có-lốp đã vượt lên nỗi đau và sự cô đơn như thế nào? Tinh thần trách nhiệm cao cả và nghị lực phi thường của Xô-cô-lốp:

Trả lời:

An-đrây Xô-cô-lốp đã vượt lên nỗi đau và sự cô đơn:

            + Khắc phục khó khăn của cuộc sống thường ngày để chăm lo cho Va-ni-a, tập làm quen với việc chăm sóc trẻ nhỏ.

            + Từ bỏ rượu, nỗ lực làm việc để nuôi con.

            + Mất việc vì đâm phải con bò, anh kiên cường đưa con cuốc bộ đến Ka-sa-rư tìm công việc mới.

            + Chống chọi với nỗi đau mất vợ con vẫn âm ỉ tìm về trong giấc mộng hàng đêm.

Câu 4:Thái độ của người kể chuyện, ý nghĩa lời trữ tình ngoại để ở cuối truyện?

Trả lời:

- Thái độ của người kể chuyện: Yêu quý, cảm phục Xô-cô-lốp; xúc động mãnh liệt trước nghị lực và nhân cách của Xô-cô-lốp.

- Ý nghĩa lời trữ tình ngoại đề ở cuối truyện “Hai con người côi cút…Tổ quốc kêu gọi”: suy tư về số phận thăng trầm, nhiều mất mát và tính cách Nga mạnh mẽ, tràn đầy nghị lực và lòng nhân ái. Sô-lô-khốp ca ngợi những cống hiến thầm lặng không thể đong đếm của nhân dân Nga trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Câu 5:Theo anh (chị) trong đoạn trích này, tác giả đã nghĩ gì về số phận con người.

Trả lời:

            Số phận con người luôn thăng trầm, biến động với vô vàn thử thách dù là trong cuộc sống đời thường hay trong chiến tranh mất mát. Nhưng Sô-lô-khốp thể hiện niềm tin yêu cháy bỏng vào sức mạnh kiên cường, lòng dũng cảm và nghị lực của con người sẽ vượt qua tất cả nỗi đau và thử thách. Nhà văn ngợi ca sự cống hiến thầm lặng của mỗi cá nhân cho Tổ quốc và cũng kêu gọi trách nhiệm, sự quan tâm trở lại của Tổ quốc đối với họ.

LUYỆN TẬP:

Câu 1.Tìm nét mới của truyện ngăn số phận con người trong việc miêu tả cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân Liên Xô.

Trả lời:

Điểm mới của truyện “Số phận con người” trong việc miêu tả cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân đân Liên Xô:

+ Không tô vẽ, nhìn thẳng những mất mát, đau đớn mà chiến tranh mang lại.

+ Quan tâm đến số phận những con người bình dị, nỗi đau và cuộc sống thường nhật của họ sau chiến tranh.

+ Đặt con người trong vô vàn thử thách nhưng thể hiện niềm tin vào sức mạnh và nghị lực của con người trong hành trình đến tương lai.

Câu 2. Viết đoạn văn hình dung về tương lai của hai bố con An-đrây Xô-cô-lốp.

Trả lời:

            Sau những ngày tháng cuốc bộ ròng rã, cha con Xô-cô-lốp cũng đến được Ka-sa-rư. Ở đây, anh làm việc chăm chỉ trong một xưởng mộc. Dù vợ người bạn Xô-cô-lốp ngỏ ý giúp anh trông Va-ni-a nhưng cậu bé chẳng chịu ở nhà mà ngày ngày quanh quẩn ở xưởng mộc để được gần bố. Những giấc mơ về I-ri-na và các con vẫn tìm về với anh hàng đêm cùng những giọt nước mắt và trái tim quặn thắt. Va-ni-a tuy nhỏ nhưng đã dần biết quan tâm đến Xô-cô-lốp làm anh vô cùng cảm động và càng có thêm nghị lực. Nửa năm sau, anh được cấp lại bằng lái xe nhưng vì con, anh không nghĩ đến nghề lái xe nữa. Sau gần một năm, Xô-cô-lốp cùng con lại rời Ka-sa-rư và lang bạt đến nhiều vùng đất mới của nước Nga. Những chuyến đi khiến trái tim anh được khuây khỏa. Những hành trình ấy chỉ khép lại khi Va-ni-a đến tuổi đi học. Xô-cô-lốp cũng quyêt định dừng chân ngay giữa thủ đô Mat-xcơ-va, trái tim của nước Nga, để cùng con học tập và làm việc.